Om uit te zoeken of er bij jou sprake is voor een erfelijke aanleg voor prostaatkanker kun je doorverwezen worden naar een klinisch geneticus. Eerst zal de ziektegeschiedenis van de familie in kaart gebracht worden. Dit heet ook wel stamboomonderzoek. Het onderzoek brengt in kaart wie er in een familie kanker heeft (gehad) en op welke leeftijd zij de diagnose kregen. Hiervoor is informatie nodig van minstens twee generaties, maar het liefst van drie generaties. Soms lukt het niet om het stamboomonderzoek uit te voeren, omdat er te weinig gegevens zijn.
Een klinisch geneticus of genetisch consulent analyseert met deze ‘medische stamboom’ het patroon waarmee kanker in de familie voorkomt. Hiermee kan hij of zij een inschatting maken van de kans dat erfelijkheid de oorzaak van de ziekte is. Hij of zij bepaalt dan ook of DNA-onderzoek mogelijk is, dit hangt onder andere af van de soort(en) kanker die in de familie voorkomen.
Wat kan duiden op een verhoogd risico voor prostaatkanker?
- Prostaatkanker * vastgesteld bij 3 of meer familieleden **)
- Prostaatkanker * vastgesteld bij 2 of meer familieleden **, met een diagnoseleeftijd van 55 jaar of jonger
- Prostaatkanker * vastgesteld in 3 opeenvolgende generaties, binnen 1 tak van de familie
In deze gevallen wordt aan eerstegraads familieleden onderzoek naar prostaatkanker geadviseerd. Dit onderzoek vindt plaats door middel van een PSA- waarde bepaling in het bloed. (eenmaal per 2 jaar vanaf 50-jarige leeftijd)
Verwijzing naar de klinisch geneticus
Wat kan duiden op een erfelijke aanleg voor prostaatkanker?
- Prostaatkanker * en een familielid ** met borstkanker, met een diagnoseleeftijd van 50 jaar of jonger
- Prostaatkanker * en een familielid ** met eierstokkanker
- Prostaatkanker * en een familielid ** met alvleeklierkanker
- Prostaatkaner * en Joodse afkomst
*Gleason score >= 7
**Eerste- of tweedegraads familielid
Deze informatie is gebaseerd op internationale wetenschappelijke publicaties. De voorgestelde criteria zijn opgesteld in overleg met de landelijke Werkgroep Klinische Oncogenetica van de Vereniging Klinische Genetica Nederland (VKGN). Er wordt op dit moment wetenschappelijk onderzoek gedaan naar genetisch onderzoek bij patiënten met gemetastaseerde prostaatkanker. Bij deze patiënten wordt DNA-onderzoek bij voorkeur verricht in studieverband. Als informatie wijzigt, wordt de tekst op het borstzakkaartje aangepast. Voor actuele verwijscriteria wordt ook verwezen naar de websites artsengenetica.nl, oncogen.nl en prostaatkankerstichting.nl.